Odzyskiwanie prawa jazdy

Wypełnij formularz a my zajmiemy się resztą

Prawo jazdy to dokument, który uprawnia do kierowania pojazdem, ale nie jest przywilejem danym na zawsze. W Polsce istnieje wiele sytuacji, w których kierowca może stracić prawo jazdy – zarówno na określony czas, jak i bezterminowo. 

Warto wiedzieć, jakie są podstawy prawne odebrania prawa jazdy, jakie konsekwencje niesie za sobą taka decyzja oraz jakie kroki można podjąć w celu odzyskania uprawnień. 

W polskim systemie prawnym można wyróżnić trzy podstawowe przypadki utraty tego dokumentu:

  1. Zatrzymanie prawa jazdy przez policjanta – tymczasowe odebranie dokumentu w określonych sytuacjach.
  2. Odebranie prawa jazdy przez starostę – na podstawie decyzji administracyjnej dotyczącej cofnięcia uprawnień.
  3. Odebranie prawa jazdy przez sąd lub prokuratora na podstawie postanowienia.

Dodatkowo w określonych sytuacjach sąd może również orzec zakaz prowadzenia pojazdów. Taki zakaz jest środkiem karnym stosowanym przez sąd w związku z popełnieniem przestępstwa lub wykroczenia. W niektórych sytuacjach orzeczenie zakazu jest obligatoryjne, a w niektórych fakultatywne. W takim przypadku również wygasa uprawienie do kierowania pojazdami.

Odebranie prawa jazdy – kiedy i na jakiej podstawie?

Do zatrzymania nam prawa jazdy dochodzi najczęściej podczas kontroli drogowej przeprowadzanej przez policję. Warto pamiętać, że takie odebrania prawa jazdy jest tymczasowe i dopiero zaczyna właściwą procedurę dotyczącą odebrania uprawnień.

  • W zależności od przyczyny zatrzymania prawa jazdy będzie to droga administracyjna lub postępowania karnego/wykroczeniowego.
  • Niezależnie od procedury zawsze istnieje możliwość obrony swoich praw, jeżeli uważamy że odebranie prawa jazdy było bezpodstawne!

Kiedy policja może odebrać nam prawo jazdy?

Przesłanki zatrzymania prawa jazdy przez funkcjonariusza reguluje art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

  • Policjant ma prawo zatrzymać prawo jazdy w określonych przypadkach, m.in.
  1. Kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających (art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a) – obligatoryjne zatrzymanie prawa jazdy,
  2. Przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym (art. 135 ust. 1 pkt 2) – zatrzymanie na okres 3 miesięcy,
  3. Przewożenie większej liczby pasażerów, niż jest to dozwolone w dowodzie rejestracyjnym pojazdu (art. 135 ust. 1 pkt 2a) – zatrzymanie na 3 miesiące,
  4. Uczestnictwo w wypadku drogowym, w wyniku którego inna osoba doznała obrażeń (art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. c
  5. Stwierdzenie przez funkcjonariusza widocznego uszkodzenia dokumentu lub podejrzenie jego podrobienia (art. 135 ust. 1 pkt 3).

Co zrobić po zatrzymaniu prawa jazdy przez policję?

Przede wszystkim skontaktuj się z prawnikiem, który pomoże Ci właściwie ocenić twoją sytuację prawną i wybrać najwłaściwszą drogę działania.

Czy mogę prowadzić pojazd po zatrzymaniu prawa jazdy?

  • Nie prowadź pojazdów! Zatrzymanie prawa jazdy przez policję skutkuje tym, że w dużej części przypadków tym, że nie możesz prowadzić pojazdów!
  • Złamanie zakazu prowadzenia pojazdu zostanie surowo ukarane – okres zatrzymania prawa jazdy będzie wydłużony(z 3 miesięcy do 6 miesięcy), a w najgorszym przypadku uprawnienia będą cofnięte. Nie ryzykuj!
  • Tylko w niektórych przypadkach, pomimo zatrzymania prawa jazdy, możesz prowadzić samochód. Jednak możesz to robić tylko przez określony, krótki czas.

Kiedy i jak długo mogę prowadzić pojazd, jeżeli policja zatrzymała mi prawo jazdy?

W zależności od przypadku, o ile posiadasz pokwitowanie zatrzymania prawa jazdy, możesz prowadzić auta:

  • Przez 24h od odebrania prawa jazdy – jeżeli odebranie wynika z:
  1. Przekroczenia liczby 24 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego
  2. Popełnienia w okresie próbnym (czyli w ciągu 2 lat od uzyskania pierwszego prawa jazdy) trzech wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym.
  3. Prowadzenia pojazdu z prędkością przekraczającą dopuszczalny limit o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.
  4. Przewożenia w pojeździe większej liczby osób niż określona w dowodzie rejestracyjnym (pozwoleniu czasowym) lub wynikająca z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu, który nie podlega rejestracji.
  5. wykonywania przewóz pojazdem wyposażonym w tachograf niezgodnie z przepisami np. nie rejestrując za pomocą tachografu na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy lub przebytej drogi.
  • Przez 7 dni od dnia zatrzymania przez funkcjonariusza prawa jazdy, gdy od odebrania doszło m.in. z uwagi na przeterminowanie ważności dokumentu lub z uwagi na podejrzenie, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów.
  • Informacja o odebraniu prawa jazdy jest przekazywana poprzez system elektroniczny. Nawet jeżeli policja fizycznie nie odebrała Ci dokumentu to informacja o odebraniu będzie znajdowała się w systemie.

Co dzieje się po zatrzymaniu prawa jazdy przez policję?

Policja, która zatrzymała twoje prawo jazdy przekazuje sprawę do odpowiedniego organu celem wydania decyzji dotyczącej o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami

W zależności od przyczyny zatrzymania otrzymasz:
a) decyzję od starosty o odebraniu prawa jazdy (jeżeli odebranie następuje z uwagi na przekroczenie prędkości powyżej 50km/h w terenie zabudowanym lub z uwagi na nadmierną liczbę pasażerów)

b) postanowienie sądu (jeżeli odebranie prawa jazdy związane jest z popełnieniem przez siebie wykroczenia)

c) postanowienie prokuratora (jeżeli odebrania prawa jazdy jest związane z przestępstwem).

Od każdej z tych decyzji przysługuje odwołanie!

Jak odwołać się od decyzji starosty lub postanowienia?

W zależności od przyczyny zatrzymania prawa jazdy Twoja sprawa trafi do starosty lub sądu/prokuratora.

Jeżeli otrzymasz decyzję starosty o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami możesz odwołać się od niej do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) w terminie 14 dni od dnia doręczenia takiej decyzji.
[pamiętaj, że decyzja starosty zostaje wydawana z rygorem natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że jest skuteczna i wykonalna, a jej zaskarżenie nie wpływa na to, że musi być respektowana. Jeżeli decyzja SKO również będzie dla Ciebie niekorzystania masz prawo odwołać się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W przypadku postanowienia wydanego przez sąd i prokuratora termin jest o połowę krótszy i wynosi 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.

Zażalenie na orzeczenie dotyczące zatrzymania prawa jazdy należy złożyć:

1. Do Sądu Rejonowego właściwego według miejsca popełnienia przestępstwa za pośrednictwem Prokuratora, który wydał postanowienie w przypadku, gdy otrzymaliśmy postanowienie wydane przez Prokuratora.

2. Bezpośrednio do Sądu Rejonowego, który wydał postanowienie, jeżeli otrzymaliśmy decyzję Sądu o zatrzymaniu prawa jazdy W takim wypadku naszą sprawę rozpozna ten sam sąd, ale w innym składzie.

Kiedy najcześciej dochodzi do utraty prawa jazdy?

Utrata prawa jazdy może nastąpić w przypadkach, przewidzianych w przepisach kilku ustaw m.in. W Kodeksie karnym, Kodeksie wykroczeń oraz ustawie o kierujących pojazdami.

Najczęściej prawo jazdy jest zabierane za:

a) Przekroczenie limitu punktów karnych
Kierowca, który osiągnie 24 punkty karne (lub 20 punktów, jeśli posiada prawo jazdy krócej niż rok), może zostać skierowany na ponowny egzamin sprawdzający. Jeśli go nie zda, straci prawo jazdy.

b) Przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h w terenie zabudowanym
Obowiązujące przepisy przewidują automatyczne zatrzymanie prawa jazdy na 3 miesiące, jeśli kierowca przekroczy prędkość o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym.

c) Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków
Jazda w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi) lub pod wpływem środków odurzających skutkuje obligatoryjnym zakazem prowadzenia pojazdów, który może wynosić od kilku miesięcy do dożywotniego odebrania prawa jazdy.

d) Spowodowanie wypadku drogowego
Jeśli kierowca spowoduje wypadek, w którym ktoś doznał poważnych obrażeń lub poniósł śmierć, sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów na okres od kilku lat do dożywocia.

e) Ucieczka przed policją
Zignorowanie polecenia zatrzymania pojazdu i próba ucieczki stanowi przestępstwo, które może skutkować zakazem prowadzenia pojazdów na kilka lat.

f) Kierowanie pojazdem mimo zakazu sądowego
Jeśli kierowca, któremu wcześniej odebrano prawo jazdy, nadal prowadzi pojazd, może otrzymać dodatkową karę, w tym przedłużenie zakazu lub karę więzienia.

Jak wygląda procedura odebrania prawa jazdy?

Odebranie prawa jazdy może nastąpić w drodze decyzji administracyjnej lub orzeczenia sądowego:

Decyzja administracyjna – jeśli do naruszenia doszło np. w wyniku przekroczenia limitu punktów karnych lub prędkości, policja zatrzymuje dokument i przekazuje sprawę do starosty, który wydaje decyzję o czasowym odebraniu uprawnień.

Orzeczenie sądu lub prokuratora – w przypadku poważniejszych wykroczeń lub przestępstw, np. prowadzenia po alkoholu, sąd lub prokurator postanowieniem zakazuje prowadzenia pojazdów na określony czas.

Czy można odzyskać prawo jazdy?

Tak, w niektórych przypadkach kierowca ma możliwość odzyskania prawa jazdy.

Prawo jazdy możemy odzyskać oczywiście po upływie terminu, na który zostało odebrane.

Należy pamiętać, że zarówno w przypadku decyzji wydanej przez starostę, jak i przez sąd lub prokuratora możemy odwołać się i wykazywać, że odebranie prawa jazdy było niezasadne. W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia odzyskamy prawo jazdy.

Jeżeli decyzja bądź postanowienie sądu są prawomocne, co do zasady, nie ma możliwości skrócenia czasu na który zostało odebrane prawo jazdy. Chociaż w niektórych przypadkach może istnieć taka możliwość. Każda sprawa jest nieco inna i wymaga szczegółowej analizy.

Skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów
W przypadku orzeczenia przez sąd środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów istnieje możliwość skrócenia go na podstawie art. 84 kodeksu karnego.

Zakaz prowadzenia pojazdów to jeden z środków karnych, co oznacza, że – podobnie jak w innych przypadkach – istnieje możliwość jego skrócenia. Aby jednak było to możliwe, należy spełnić określone w kodeksie karnym warunki.

Zgodnie z art. 84 § 1 kk, skazany musi łącznie spełnić trzy przesłanki:

  • upłynęła co najmniej połowa okresu obowiązywania zakazu,
  • zakaz był wykonywany przez minimum rok,
  • sprawca w tym czasie przestrzegał porządku prawnego.

Po spełnieniu tych warunków można złożyć do sądu wniosek o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów. Jeśli sąd go uwzględni, wyda orzeczenie o „uznaniu środka karnego za wykonany”.

W przypadku, gdy zakaz prowadzenia pojazdów został orzeczony dożywotnio, sąd może uznać go za wykonany, jeżeli:

  • skazany przestrzegał porządku prawnego i nie zachodzi obawa ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny, a
  • środek karny był w stosunku do skazanego wykonywany przynajmniej przez 15 lat.

Przy czym należy pamiętać, że zakaz prowadzenia pojazdu nie może być skrócony w tym trybie wobec skazanych, którzy otrzymali go na okres nie krótszy niż 3 lata, w związku z popełnieniem przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub z ucieczką z miejsca wypadku.

Zmiana zakazu prowadzenia pojazdów na zgodę na prowadzenie pojazdów mechanicznych wyposażonych w blokadę alkoholową

Istnieje jednak jeszcze 1 możliwość skrócenia okresu zakazu prowadzenia pojazdów. W sytuacjach, gdy byli kierowcy nie mogą ubiegać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów lub gdy sąd odmówił jego skrócenia, istnieje alternatywne rozwiązanie. Mogą oni starać się o zmianę sposobu wykonywania środka karnego, uzyskując zgodę na prowadzenie pojazdów mechanicznych wyposażonych w blokadę alkoholową.

Zgodnie z art. 182a § 1 kk, jeśli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez co najmniej połowę orzeczonego okresu, a w przypadku zakazu dożywotniego przez co najmniej 10 lat, sąd może zezwolić na dalsze jego wykonywanie w formie zakazu prowadzenia jedynie tych pojazdów, które nie są wyposażone w blokadę alkoholową.

Decyzja sądu zależy jednak od postawy i warunków osobistych sprawcy, a także jego zachowania podczas obowiązywania środka karnego. Musi istnieć uzasadnione przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie będzie stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Jak się bronić w przypadku odebrania prawa jazdy?

  • Jeśli uważasz, że odebranie prawa jazdy nastąpiło niesłusznie, masz prawo do obrony.
  • Skontaktuj się z HP Kancelarią nasi prawnicy przeanalizują za darmo twoją sytuację i pomogą Ci wybrać właściwą drogę postępowania!

Podsumowanie

Utrata prawa jazdy może być poważnym problemem, zwłaszcza dla osób, które zawodowo zajmują się prowadzeniem pojazdów. Dlatego warto znać przepisy, przestrzegać zasad ruchu drogowego i w razie potrzeby skorzystać z pomocy specjalisty. Jeśli masz wątpliwości co do swojego przypadku, skonsultuj się z HP Kancelarią, która pomoże znaleźć najlepsze rozwiązanie.

 

Zatrzymanie prawa jazdy – pytania i odpowiedzi (Q&A)

Policjant może zatrzymać prawo jazdy w przypadkach określonych w art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym, m.in. gdy:  

  • Kierowca prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających,  
  • Przekroczył dozwoloną prędkość o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym,  
  • Przewozi więcej pasażerów, niż pozwala na to dowód rejestracyjny,  
  • Spowodował wypadek drogowy z obrażeniami ciała u innej osoby,  
  • Posiada prawo jazdy, które jest podrobione lub uszkodzone. 

Uprawnienia do prowadzenia pojazdu można straci się na co najmniej 3 miesiące, ale okres ten może wynieść też 6 miesięcy, rok, 3 lata czy nawet 15 lat. W skrajnych wypadkach z prawem jazdy może zostać odebrane dożywotnio.

Tak, można. Zatrzymanie prawa jazdy przez policję to stan tymczasowy, nie musi to oznaczać stałe zabrania prawa jazdy. 

W zależności od powodu zatrzymania sprawa trafi albo do starosty celem wydania decyzji o odebraniu prawa jazdy albo do sądu/prokuratora, który wyda odpowiednie postanowienie. Postanowienie albo decyzja podlegają zaskarżeniu, więc masz możliwość obrony swoich praw. 

Na odwołanie od decyzji starosty o cofnięciu uprawnień masz 14 dni od dnia doręczenia Ci decyzji. Odwołanie składa się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Pamiętaj, aby odwołanie nadać na poczcie listem poleconym. 

W terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia możesz złożyć  zażalenie. Jeżeli postanowienie wydał prokurator zażalenie składasz do sądu, ale za pośrednictwem prokuratury. Jeżeli postanowienie wydał sąd składasz je do sądu.

Zatrzymanie prawa jazdy – jest to czasowe odebranie dokumentu przez policję, która następnie przekazuje go staroście lub sądowi/prokuratorowi.

Odebranie prawa jazdy – to cofnięcie uprawnień na podstawie decyzji administracyjnej (starosty) lub orzeczenia (postanowienia) sądu albo prokuratora (np. w związku z przestępstwem drogowym).

Starosta może wydać decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami, gdy:

Kierowca przekroczy 24 punkty karne (lub 20 punktów, jeśli ma prawo jazdy krócej niż rok),

kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowany

kierujący pojazdem silnikowym przewozi osoby w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określoną w dowodzie rejestracyjnym

Sąd może odebrać prawo jazdy jako środek karny w przypadkach określonych w Kodeksie karnym i Kodeksie wykroczeń, np. za:

  • Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (art. 42 Kodeksu karnego),
  • Spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu,
  • Ponowne prowadzenie pojazdu mimo wcześniejszego zakazu,
  • Ucieczka przed policją.

Zakaz prowadzenia pojazdów może trwać od 6 miesięcy do 15 lat, w szczególnych przypadkach może być nawet dożywotni.

Tak, stnieje możliwość jego skrócenia. Aby jednak było to możliwe, należy spełnić określone w kodeksie karnym warunki.

Zgodnie z art. 84 § 1 kk, skazany musi łącznie spełnić trzy przesłanki:

  • upłynęła co najmniej połowa okresu obowiązywania zakazu,
  • zakaz był wykonywany przez minimum rok,
  • sprawca w tym czasie przestrzegał porządku prawnego.


Po spełnieniu tych warunków można złożyć do sądu wniosek o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów. Jeśli sąd go uwzględni, wyda orzeczenie o „uznaniu środka karnego za wykonany”.

W przypadku, gdy zakaz prowadzenia pojazdów został orzeczony dożywotnio, sąd może uznać go za wykonany, jeżeli:

  • skazany przestrzegał porządku prawnego i nie zachodzi obawa ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny, a
  • środek karny był w stosunku do skazanego wykonywany przynajmniej przez 15 lat.

W sytuacjach, gdy byli kierowcy nie mogą ubiegać się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów lub gdy sąd odmówił jego skrócenia, istnieje alternatywne rozwiązanie.

Zgodnie z przepisami prawa można starać się o zmianę sposobu wykonywania środka karnego, uzyskując zgodę na prowadzenie pojazdów mechanicznych wyposażonych w blokadę alkoholową.

Zgodnie z art. 182a § 1 kk, jeśli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez co najmniej połowę orzeczonego okresu, a w przypadku zakazu dożywotniego przez co najmniej 10 lat, sąd może zezwolić na dalsze jego wykonywanie w formie zakazu prowadzenia jedynie tych pojazdów, które nie są wyposażone w blokadę alkoholową.

Decyzja sądu zależy jednak od postawy i warunków osobistych sprawcy, a także jego zachowania podczas obowiązywania środka karnego. Musi istnieć uzasadnione przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie będzie stanowić zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Jeśli prawo jazdy zostało zatrzymane na 3 miesiące, a kierowca nadal prowadzi, okres ten zostaje wydłużony do 6 miesięcy.

Jeśli kierowca mimo cofnięcia uprawnień nadal jeździ grozi mu kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat pozbawienia wolności (art. 180a Kodeksu karnego).

Tak, ale tylko wtedy, gdy kierowca faktycznie posiada uprawnienia do kierowania pojazdem.

Obecnie kierowcy nie są zobowiązani do posiadania przy sobie papierowej wersji prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego ani dokumentu potwierdzającego ważność polisy OC podczas prowadzenia pojazdu. Jednak w przypadku kontroli drogowej wciąż muszą przedstawić dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający ich tożsamość.

Referencje

Co mówią o nas klienci

Jan K

Klient

Profesjonalna obsługa i szybkie rozwiązanie mojej sprawy. Polecam tę kancelarię każdemu, kto potrzebuje wsparcia prawnego.

Anna M

Klient

Kompetentni prawnicy, zawsze dostępni i gotowi pomóc. Współpraca z nimi to gwarancja bezpieczeństwa prawnego

Tomasz R

Klient

Dzięki ich pomocy moja firma mogła bez problemów rozwijać się na rynku. Cenię ich fachowość i zaangażowanie.

Marek S

Klient

Profesjonalizm i indywidualne podejście to ich atuty. Zdecydowanie polecam każdemu, kto szuka skutecznej pomocy.

Ewa L

Klient

Zespół pełen pasji i wiedzy, który pomógł mi w trudnej sytuacji. Jestem bardzo wdzięczna za ich wsparcie

Pełne wsparcie dla biznesu
w każdym czasie

Zapewniamy pomoc prawną dla Twojej firmy zawsze wtedy gdy jej potrzebujesz od codziennego doradztwa po nagłe sprawy i długofalowe strategie.